ضوابط بنن ربزی در هوای سرد – بر اساس مبحث 9

برای بررسی ضوابط بتن‏ ریزی در هوای سرد، ابتدا باید دانست که هوای سرد از دید علم بتن چه تعریفی دارد. برای این منظور در این مقاله ویرایش چهارم مبحث 9 مقررات ملی ساختمان مورد استفاده قرار گرفته است که ضوابط این مبحث برای بتن ریزی در هوای سرد به شرح زیر می باشد:

9 – 8 – 4 – ضوابط ویژه اجرای بنن در هوای سرد

9 – 8 – 4 – 1 – هوای سرد به وضعیتی اطلاق می گردد که برای سه روز متوالی، هر دوی شرایط (الف) و (ب) برقرار باشد.

الف) دمای متوسط روزانه هوا در شبانه روز کمتر از 5 درجه سلسیوس باشد. منظور از دمای متوسط روزانه، میانگین حداکثر و حداقل دمای هوا در فاصله زمانی نیمه شب تا نیمه روز است.

ب) دمای هوا برای بیشتر از نصف روز از 10 درجه سلسیوس زیادتر نباشد.

9 – 8 – 4 – 2 – تدابیر احتیاطی

الف) در بتن ریزی در هوای سرد باید دقت لازم در انتخاب مصالح مصرفی، طرح مخلوط بتن، شرایط اختلاط، حمل، ریختن و عمل آوردن بتن صورت گیرد تا اطمینان حاصل شود که بتن تازه ریخته شده دچار یخ زدگی نگردد و بتن سخت شده نیز دارای کیفیت لازم باشد.

ب) دمای بتن در طول مدت بتن ریزی و عمل آوری بتن باید ثبت گردد تا اطمینان حاصل شود که محدوده توصیه شده در این مقررات حفظ شده باشد.

پ) دمای بتن باید حداقل دو بار در شبانه روز در نقاط مختلف ساختمان ثبت گردد تا از وضعیت عمل آوری و نگهداری بتن اطمینان کافی حاصل گردد.

ت) گوشه ها و لبه های بتن در مقابل یخ زدن آسیب پذیرند، بنابراین دمای این نقاط باید با دقت بیشتری کنترل شود.

9 – 8 – 4 – 3 – مصالح مصرفی

الف) می توان از سیمان زود سخت شونده (پرتلند نوع 3) به جای سیمان معمولی برای اطمینان از سرعت بیشتر کسب مقاومت بتن استفاده نمود.

ب) استفاده از سیمان های آمیخته، به ویژه سیمان پوزولانی د بتن ریزی در هوای سرد توصیه نمی گردد.

پ) می توان از آب گرم برای رساندن بتن به دمای مطلوب استفاده نمود. در این حالت باید از تماس مستقیم آب گرم بیش از 40 درجه سلسیوس و سیمان جلوگیری شود و این موضوع در نحوه ریختن مصالح در مخلوط کن مراعات گردد.

ت) سنگدانه ها در هنگام مصرف نباید آغشته به یخ و برف باشند. معمولاً ماسه از شن مرطوب تر، و احتمال وجود یخ در آن بیشتر است. بنابراین اغلب گرم کردن ماسه ضرورت پیدا می کند.

9 – 8 – 4 – 4 – الزامات طرح مخلوط بتن

الف) نسبت آب به سیمان باید با توجه به روند کسب مقاومت بتن در دمای محیط انتخاب گردد. نسبت آب به سیمان نباید از 50 درصد بیشتر باشد. بنابراین لازم است قبل از شروع بتن ریزی تدابیر لازم برای کسب مقاومت بتن صورت گیرد.

ب) برای کاهش میزان آب قابل بخ زدن در بتن و همچنین کاهش میزان آب انداختن بتن تازه، مقدار آب اختلاط بتن باید حداقل ممکن باشد. بنابراین برای تأمین کارایی لازم، می توان از مواد افزودنی خمیری کننده و روان کننده بتن استفاده نمود.

پ) در صورتیکه از مواد افزودنی روان کننده بتن استفاده نمی شود، اسلامپ بتن نباید بیش از 50 میلیمتر انتخاب گردد.

9 – 8 – 4 – 5 – حداقل دمای بتن

الف) حداقل دمای مجاز بتن هنگام اختلاط، ریختن و نگهداری، و نیز حداکثر مجاز افت تدریجی دما در 24 ساعت اولیه پس از خاتمه دوره عمل آوری بتن مطابق جدول 9-8-2 است.

ب) دمای بتن هنگام اختلاط نباید بیش از 8 درجه سلسیوس زیادتر از مقادیر جدول 9-8-2 باشد. زیرا موجب اتلاف انرژی بیشتر، افت شدید اسلامپ و در نهایت کاهش کیفیت بتن می گردد. در صورت تأمین کارایی لازم، رعایت این بند الزامی نیست.

پ) دمای بتن هنگام ریختن نباید بیش از 11 درجه سلسیوس زیادتر از مقادیر جدول 9-8-2 باشد. در غیر اینصورت موجب کاهش کیفیت بتن می گردد. در صورت تأمین کارایی لازم در محل کار و در لحظه بتن ریزی، رعایت این بند الزامی نیست.

جدول 9-8-2 حداقل دمای بتن بر حسب درجه سلسیوس در مراحل مختلف کار با توجه به دمای محیط و حداقل اندازه اعضا

توجه: چنانچه تدابیری ویژه برای اختلاط و بتن ریزی فراهم نگردد، ریختن بتن در دمای منفی 20 درجه سانتیگراد و کمتر از آن ممنوع است.

9 – 8 – 4 – 6 – نکات مربوط به حمل و ریختن بتن

الف) حمل و ریختن بتن باید به نحوی باشد که بتن تازه دمای خود را از دست ندهد. بتن باید در حد امکان در وسایل سربسته و عایق بندی شده حمل گردد.

ب) قبل از بتن ریزی باید میلگردها، قالب، سطح بتن سخت شده قبلی و زمین از هر نوع یخ زدگی زدوده شوند.

9 – 8 – 4 – 7 – عمل آوری بتن تازه

الف) عمل آوری بتن تازه باید حداقل تا رسیدن بتن به مقاومت 5 مگاپاسگال ادامه باید.

ب) برای عمل آوری بتن تازه و محافظت آن از یخ زدگی می توان از روش های (1) الی (3) استفاده نمود:

1) با استفاده از پوشش های عایق

2) با استفاده از گرم کردن بتن و محیط اطراف

3) سایر روش ها به تأیید دستگاه نظارت

پ) بتن تازه باید در مقابل وزش باد، به ویژه پس از برداشتن پوشش ها، محافظت گردد. باید توجه داشت که از تبخیر زیاد آب و بروز پدیده کربناتاسیون در سطوح بتن بر اثر احتراق مواد سوختنی برای گرم کردن آن جلوگیری شود.

9 – 8 – 4 – 8 – محافظت بتن سخت شده

لازم است که از یخ زدگی بتن اشباع شده ای که مقاومت آن به 14 مگاپاسگال نرسیده است، جلوگیری به عمل آید. باید از روش های استاندارد و با تهیه نمونه های کارگاهی برای تشخیص رسیدن بتن به مقاومت کافی استفاده نمود. می توان با روش های غیرمخرب استاندارد شده نیز مقاومت فشاری بتن را برای این منظور تخمین زد.

منبع: تکنوبتار   www.technobetar.ir